اگر قصد راه‌اندازی یک کسب‌وکار قانونی در کانادا را دارید، آشنایی کامل با مفهوم بیزنس نامبر کانادا (Business Number یا BN) یکی از نخستین و مهم‌ترین گام‌هاست. بیزنس نامبر نه‌تنها شناسه رسمی شما نزد آژانس درآمد کانادا (CRA) محسوب می‌شود، بلکه کلید ورود به بسیاری از فرآیندهای مالیاتی، استخدامی و تجاری در سطح فدرال و استانی است. از ثبت‌نام در برنامه‌های GST/HST گرفته تا افتتاح حساب Payroll و فعالیت‌های واردات و صادرات، همه این موارد بدون داشتن BN امکان‌پذیر نیستند.
در این مقاله جامع که توسط تیم تخصصی ویکی ویزا کانادا تهیه شده، به تمامی پرسش‌های رایج درباره بیزنس نامبر پاسخ داده‌ایم؛ از نحوه دریافت و مدارک مورد نیاز گرفته تا تفاوت‌های آن با شماره حساب‌های مالیاتی، اصلاح اطلاعات، اعتبار قانونی، و کاربردهای آن در استخدام نیروی کار. هدف ما این است که مخاطب فارسی‌زبان با زبانی ساده، دقیق و کاربردی بتواند مسیر ثبت و استفاده از بیزنس نامبر را با اطمینان طی کند و از اشتباهات رایج در این فرآیند اجتناب نماید.
اگر شما نیز در مسیر مهاجرت کاری یا راه‌اندازی بیزنس در کانادا هستید، مطالعه این مقاله می‌تواند نقطه شروعی مطمئن برای تصمیم‌گیری‌های قانونی و مالیاتی شما باشد.
بیزنس نامبر کانادا چیست و چه کاربردی دارد؟
بیزنس نامبر (Business Number یا BN) یک شناسه عددی نه‌رقمی است که توسط آژانس درآمد کانادا (CRA) به هر کسب‌وکار اختصاص داده می‌شود تا در تعاملات رسمی و مالیاتی با دولت فدرال و برخی نهادهای استانی مورد استفاده قرار گیرد. این شماره نقش ستون فقرات هویتی یک بیزنس را در سیستم مالیاتی کانادا ایفا می‌کند و برای ثبت‌نام در برنامه‌هایی مانند مالیات بر فروش (GST/HST)، حقوق و دستمزد (Payroll)، مالیات شرکت‌ها (Corporate Income Tax)، و همچنین برای فعالیت‌های واردات و صادرات ضروری است. بدون داشتن BN، کسب‌وکار نمی‌تواند به‌طور قانونی در بسیاری از فرآیندهای دولتی شرکت کند یا حساب‌های مالیاتی مرتبط را فعال نماید. این شماره نه‌تنها برای شناسایی کسب‌وکار در سیستم CRA استفاده می‌شود، بلکه در مکاتبات رسمی، ارسال اظهارنامه‌ها، و دریافت خدمات دولتی نیز کاربرد دارد.
چه کسانی باید برای دریافت بیزنس نامبر اقدام کنند؟
هر فرد یا نهادی که قصد راه‌اندازی یک فعالیت اقتصادی رسمی در کانادا را دارد، باید برای دریافت بیزنس نامبر اقدام کند. این شامل صاحبان مشاغل انفرادی (Sole Proprietors)، شرکت‌های سهامی (Corporations)، مشارکت‌ها (Partnerships)، سازمان‌های غیرانتفاعی، و حتی کسب‌وکارهای دیجیتال یا خدماتی است که در کانادا فعالیت دارند. همچنین اگر کسب‌وکار قصد دارد در برنامه‌های مالیاتی CRA مانند GST/HST یا Payroll ثبت‌نام کند، یا در حوزه واردات و صادرات فعالیت داشته باشد، دریافت BN الزامی است. حتی در مواردی که فعالیت اقتصادی در مقیاس کوچک انجام می‌شود، اگر درآمد از آستانه مشخصی عبور کند یا نیاز به تعامل با CRA باشد، داشتن BN ضروری خواهد بود.
آیا افراد غیرمقیم یا تازه‌وارد هم می‌توانند بیزنس نامبر دریافت کنند؟
بله، افراد غیرمقیم (Non-residents) و تازه‌وارد به کانادا نیز می‌توانند برای دریافت بیزنس نامبر اقدام کنند، به شرط آن‌که قصد راه‌اندازی یک فعالیت اقتصادی قانونی در کانادا را داشته باشند. CRA برای این افراد امکان ثبت‌نام از طریق فرم‌های خاص مانند RC1 فراهم کرده است. اگر فرد دارای شماره بیمه اجتماعی (SIN) باشد که با عدد ۹ شروع می‌شود، معمولاً به‌عنوان فرد غیرمقیم شناخته می‌شود و باید از مسیرهای جایگزین مانند ثبت‌نام تلفنی یا ارسال فرم استفاده کند. همچنین در مواردی که کسب‌وکار به‌صورت دیجیتال یا از خارج از کانادا اداره می‌شود، CRA همچنان امکان صدور BN را فراهم می‌کند، مشروط بر ارائه اطلاعات دقیق و مستندات لازم.
مراحل ثبت‌نام بیزنس نامبر در CRA چگونه است؟
فرآیند دریافت بیزنس نامبر از CRA به‌صورت مرحله‌به‌مرحله انجام می‌شود و بسته به نوع کسب‌وکار و وضعیت اقامت فرد ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد. در ادامه، مراحل اصلی ثبت‌نام به‌طور دقیق شرح داده شده است:
مرحله اول: تعیین ساختار حقوقی کسب‌وکار
در ابتدا باید مشخص شود که کسب‌وکار به‌صورت انفرادی (Sole Proprietorship)، مشارکتی (Partnership)، یا شرکتی (Corporation) فعالیت خواهد کرد. این انتخاب بر نحوه ثبت‌نام و نوع اطلاعات مورد نیاز تأثیر می‌گذارد.
مرحله دوم: جمع‌آوری اطلاعات پایه
اطلاعاتی مانند نام قانونی کسب‌وکار، آدرس محل فعالیت، نوع فعالیت اقتصادی، تاریخ شروع فعالیت، شماره تماس، و اطلاعات هویتی مالک یا مدیران باید آماده شود. اگر کسب‌وکار قبلاً در سطح استانی ثبت شده باشد، شماره ثبت استانی نیز مورد نیاز خواهد بود.
مرحله سوم: انتخاب روش ثبت‌نام
ثبت‌نام می‌تواند از سه طریق انجام شود:
- ثبت‌نام آنلاین از طریق پورتال Business Registration Online (BRO) در وب‌سایت CRA، که برای افراد مقیم و دارای SIN معتبر قابل استفاده است.
- ثبت‌نام تلفنی با تماس مستقیم با CRA، مناسب برای کسانی که امکان ثبت‌نام آنلاین ندارند یا نیاز به راهنمایی دارند.
- ثبت‌نام کتبی از طریق تکمیل فرم RC1 و ارسال آن به دفتر مالیاتی مربوطه، که برای افراد غیرمقیم یا کسب‌وکارهای خاص توصیه می‌شود.
مرحله چهارم: دریافت بیزنس نامبر
پس از تکمیل اطلاعات و تأیید توسط CRA، یک شماره نه‌رقمی به کسب‌وکار اختصاص داده می‌شود. این شماره به‌عنوان شناسه اصلی در تمام تعاملات مالیاتی و دولتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مرحله پنجم: ثبت‌نام در حساب‌های مالیاتی مرتبط
پس از دریافت BN، کسب‌وکار باید در حساب‌های مرتبط مانند GST/HST، Payroll، Corporate Income Tax یا Import/Export ثبت‌نام کند. هر یک از این حساب‌ها با افزودن یک کد برنامه به BN اصلی مشخص می‌شوند (مثلاً BN123456789RT0001 برای حساب GST/HST).
مرحله ششم: نگهداری و استفاده از BN در مکاتبات رسمی
BN باید در تمام فرم‌ها، اظهارنامه‌ها، فاکتورها، و مکاتبات رسمی با CRA و سایر نهادهای دولتی درج شود. همچنین کسب‌وکار موظف است اطلاعات مربوط به BN را به‌روز نگه دارد و در صورت تغییرات اساسی مانند آدرس یا ساختار حقوقی، CRA را مطلع سازد.
برای راهنمایی دقیق‌تر در مورد مراحل ثبت‌نام بیزنس نامبر در آژانس درآمد کانادا (CRA)، تیم ویکی ویزا کانادا یک فایل آموزشی جامع به‌صورت PDF تهیه کرده است که به‌صورت مرحله‌به‌مرحله، همراه با نکات کلیدی و تصاویر کاربردی، فرآیند ثبت‌نام را توضیح می‌دهد. این راهنما مناسب افرادی است که می‌خواهند بدون سردرگمی و با اطمینان کامل، BN خود را به‌صورت آنلاین یا کتبی دریافت کنند. پیشنهاد می‌کنیم پیش از اقدام به ثبت‌نام، این فایل را دانلود و مطالعه کنید تا از اشتباهات رایج جلوگیری شود و مسیر ثبت‌نام برایتان ساده‌تر شود.
دانلود فایل پی دی اف راهنما: “Wiki CRA-Business-Number -Guide“
چه مدارکی برای ثبت‌نام بیزنس نامبر مورد نیاز است؟
برای ثبت‌نام بیزنس نامبر (BN) از طریق CRA، مدارک بسته به نوع فعالیت شما متفاوت است، اما معمولاً شامل موارد زیر می‌شود:
- اطلاعات هویتی مالک یا نماینده قانونی (مانند SIN یا شماره پاسپورت)
- مشخصات کامل کسب‌وکار: نام، آدرس، شماره تماس، نوع فعالیت
- تاریخ شروع فعالیت تجاری
- نوع ساختار حقوقی کسب‌وکار (مانند Sole Proprietorship، Partnership یا Corporation)
- در صورت ثبت شرکت: شماره ثبت شرکت و مدارک ثبت استانی یا فدرال
تفاوت بین بیزنس نامبر و شماره حساب‌های مالیاتی دیگر چیست؟
بیزنس نامبر (BN) یک شناسه ۹ رقمی اصلی است که CRA به هر کسب‌وکار اختصاص می‌دهد. اما حساب‌های مالیاتی زیرمجموعه BN هستند و با پسوندهای خاص مشخص می‌شوند:
|
نوع حساب |
پسوند |
کاربرد |
|
GST/HST |
RT |
برای مالیات بر فروش کالا و خدمات |
|
Payroll |
RP |
برای پرداخت حقوق و کسورات کارمندان |
|
Corporate Tax |
RC |
برای مالیات بر درآمد شرکت‌ها |
|
Import/Export |
RM |
برای فعالیت‌های گمرکی و تجاری بین‌المللی |
هر کسب‌وکار فقط یک BN دارد، اما می‌تواند چند حساب مالیاتی با پسوندهای مختلف داشته باشد.
آیا ثبت‌نام بیزنس نامبر هزینه‌ای دارد؟
خیر، دریافت بیزنس نامبر از CRA کاملاً رایگان است. چه به‌صورت آنلاین، تلفنی یا از طریق فرم RC1، هیچ هزینه‌ای بابت ثبت‌نام دریافت نمی‌شود.
چگونه نوع فعالیت (مانند Domestic Worker یا Sole Proprietor) در فرم CRA انتخاب می‌شود؟
در فرم RC1 یا در پورتال آنلاین CRA، بخشی وجود دارد که باید نوع ساختار کسب‌وکار را مشخص کنید. گزینه‌ها شامل موارد زیر هستند:
- Sole Proprietorship (مالکیت انفرادی)
- Partnership (شراکت)
- Corporation (شرکت ثبت‌شده)
- Trust یا Non-Profit Organization
برای فعالیت‌هایی مانند Domestic Worker، معمولاً به‌صورت Sole Proprietor ثبت می‌شوند مگر اینکه ساختار خاصی داشته باشند. انتخاب صحیح این بخش بر نوع حساب‌های مالیاتی شما تأثیر مستقیم دارد.
افتتاح حساب Payroll Deductions چه ارتباطی با بیزنس نامبر دارد؟
اگر کسب‌وکار شما کارمند استخدام می‌کند، باید حساب Payroll با پسوند RP را فعال کنید. این حساب زیرمجموعه BN شماست و برای موارد زیر استفاده می‌شود:
- پرداخت حقوق و کسورات قانونی (مانند CPP، EI، و مالیات بر درآمد)
- ارسال گزارش‌های حقوق و دستمزد به CRA
- دریافت شماره حساب RP برای مدیریت پرداخت‌ها
بدون فعال‌سازی حساب RP، نمی‌توانید به‌صورت قانونی حقوق پرداخت کنید یا کسورات را گزارش دهید.
آیا می‌توان بیزنس نامبر را به صورت آنلاین دریافت کرد؟
بله، دریافت بیزنس نامبر به‌صورت آنلاین کاملاً امکان‌پذیر است. از طریق پورتال Business Registration Online (BRO) در وب‌سایت CRA می‌توانید ثبت‌نام کنید. همچنین امکان ثبت‌نام تلفنی، پستی یا از طریق پورتال‌های استانی نیز وجود دارد.
چگونه می‌توان بیزنس نامبر را برای فعالیت‌های مختلف (مانند GST/HST، Import/Export) گسترش داد؟
برای گسترش بیزنس نامبر به فعالیت‌های جدید، باید حساب‌های مرتبط با آن را نزد CRA فعال کنید. هر فعالیت مالیاتی یا تجاری (مانند GST/HST، Payroll، Import/Export) با یک کد دوحرفی به بیزنس نامبر اضافه می‌شود.
- مثال: اگر بیزنس نامبر شما 123456789 باشد، حساب GST/HST با کد RT به صورت 123456789RT0001 ثبت می‌شود.
- روش‌های ثبت: آنلاین از طریق Business Registration Online، تلفنی، یا با ارسال فرم RC1.
در صورت اشتباه در ثبت‌نام، چگونه می‌توان اطلاعات بیزنس نامبر را اصلاح کرد؟
اگر اطلاعات اشتباهی (مانند نام تجاری، آدرس، نوع فعالیت) هنگام ثبت‌نام وارد شده باشد:
- باید با CRA تماس بگیرید یا فرم اصلاح اطلاعات (مانند RC1 یا RC59) را ارسال کنید.
- برای اصلاحات مهم‌تر (مانند تغییر ساختار حقوقی)، ممکن است نیاز به ثبت مجدد یا دریافت بیزنس نامبر جدید باشد.
- شماره تماس CRA: 1-800-959-5525
آیا بیزنس نامبر به معنای ثبت شرکت قانونی در کانادا است؟
خیر. دریافت بیزنس نامبر صرفاً به معنای ثبت مالیاتی نزد CRA است و الزاماً به معنای ثبت شرکت نیست.
- اگر کسب‌وکار شما به صورت فردی (Sole Proprietorship) فعالیت کند، می‌توانید بیزنس نامبر داشته باشید بدون اینکه شرکت ثبت‌شده باشید.
- ثبت شرکت (Incorporation) فرآیندی جداگانه است که در سطح فدرال یا استانی انجام می‌شود و به شما شخصیت حقوقی مستقل می‌دهد.
چه تفاوتی بین بیزنس نامبر برای شخص حقیقی و شرکت ثبت‌شده وجود دارد؟
تفاوت اصلی در ساختار مالکیت و مسئولیت قانونی است:
|
ویژگی |
شخص حقیقی (Sole Proprietor) |
شرکت ثبت‌شده (Corporation) |
|
مالکیت |
فردی |
حقوقی و مستقل از مالک |
|
مسئولیت حقوقی |
شخص مالک مسئول تمام بدهی‌هاست |
مسئولیت محدود به شرکت |
|
نوع بیزنس نامبر |
به نام فرد ثبت می‌شود |
به نام شرکت ثبت می‌شود |
|
انتقال‌پذیری |
دشوارتر |
قابل انتقال به دیگران |
|
مالیات |
بر درآمد شخصی |
مالیات شرکتی جداگانه |
آیا بیزنس نامبر محدود به یک استان خاص است یا در سراسر کانادا معتبر است؟
بیزنس نامبر توسط آژانس درآمد کانادا (CRA) صادر می‌شود و در سراسر کشور معتبر است.
- این شماره برای تعاملات مالیاتی و اداری با دولت فدرال استفاده می‌شود.
- اما اگر شرکت شما به‌صورت استانی ثبت شده باشد، ممکن است برای فعالیت در استان‌های دیگر نیاز به ثبت استانی جداگانه داشته باشید.
چگونه می‌توان وضعیت یا اعتبار بیزنس نامبر را بررسی کرد؟
برای بررسی اعتبار یا وضعیت فعال بودن بیزنس نامبر (BN)، می‌توانید از ابزارهای رسمی دولت کانادا استفاده کنید:
- سرویس آنلاین CRA: از طریق Business Number Lookup در سایت CRA، می‌توان وضعیت BN را بررسی کرد.
- تماس با CRA: با شماره 1-800-959-5525 تماس بگیرید و با ارائه اطلاعات کسب‌وکار، وضعیت BN را استعلام کنید.
- بررسی حساب‌های مرتبط: اگر BN دارای حساب‌های فعال مانند GST/HST یا Payroll باشد، نشان‌دهنده فعالیت قانونی آن است.
در صورت تعطیلی فعالیت، آیا باید بیزنس نامبر را لغو کرد؟
بله، اگر کسب‌وکار به‌طور کامل تعطیل شده و هیچ‌گونه فعالیت مالیاتی یا اداری ندارد، باید مراحل لغو یا غیرفعال‌سازی بیزنس نامبر را طی کنید:
- اطلاع‌رسانی به CRA: از طریق فرم RC145 یا تماس تلفنی، تعطیلی کسب‌وکار را اعلام کنید.
- بستن حساب‌های مرتبط: حساب‌های GST/HST، Payroll و سایر حساب‌های مالیاتی باید بسته شوند.
- ثبت تاریخ تعطیلی: تاریخ دقیق پایان فعالیت باید در سیستم CRA ثبت شود تا از جریمه‌های احتمالی جلوگیری شود.
آیا داشتن بیزنس نامبر مزایای مالیاتی خاصی دارد؟
داشتن BN به‌تنهایی مزایای مالیاتی مستقیم ندارد، اما دسترسی به برخی مزایا و معافیت‌ها را ممکن می‌سازد:
- ثبت در برنامه‌های مالیاتی: امکان ثبت در GST/HST، Payroll و سایر برنامه‌ها فراهم می‌شود.
- دریافت اعتبارهای مالیاتی: کسب‌وکارهای ثبت‌شده می‌توانند از اعتبارهای مالیاتی مانند ITC برای GST/HST استفاده کنند.
- کسر هزینه‌های تجاری: با داشتن BN، هزینه‌های مرتبط با کسب‌وکار قابل کسر از درآمد مشمول مالیات هستند.
چه اشتباهات رایجی در ثبت‌نام بیزنس نامبر رخ می‌دهد؟
برخی اشتباهات رایج که ممکن است منجر به تأخیر یا رد درخواست شوند عبارت‌اند از:
- انتخاب نام تجاری تکراری یا مشابه برندهای ثبت‌شده
- ارائه مدارک ناقص یا اشتباه در فرم‌ها
- عدم انتخاب ساختار حقوقی مناسب (مثلاً سهامی خاص یا مسئولیت محدود)
- ثبت‌نام در طبقه‌بندی اشتباه مالیاتی (مثلاً انتخاب اشتباه بین GST/HST و Payroll)
- عدم توجه به قوانین استانی یا فدرال مربوط به نوع فعالیت
چگونه می‌توان از بیزنس نامبر برای استخدام قانونی کارمند استفاده کرد؟
برای استخدام قانونی کارمند در کانادا، داشتن بیزنس نامبر الزامی است و باید مراحل زیر را طی کنید:
- افتتاح حساب Payroll: زیرمجموعه‌ای از BN است و با کد RP مشخص می‌شود (مثلاً 123456789 RP0001).
- ثبت‌نام در CRA: اطلاعات کسب‌وکار، تاریخ اولین پرداخت حقوق و نوع فعالیت باید ثبت شود.
- کسر و پرداخت کسورات قانونی: شامل مالیات بر درآمد، بیمه اشتغال (EI)، و بازنشستگی (CPP).
- ارسال گزارش‌های دوره‌ای: به CRA و در صورت فعالیت در کبک، به Revenu Québec نیز باید گزارش‌های حقوق و کسورات ارسال شود.
- رعایت قوانین استخدام: شامل حداقل دستمزد، ساعات کاری، و حقوق قانونی کارمندان.
بیزنس نامبر کانادا، فراتر از یک شناسه عددی، دروازه ورود به نظام مالیاتی و اداری کشور برای هر کسب‌وکار قانونی است. چه به‌عنوان یک فرد خوداشتغال، چه به‌عنوان مدیر یک شرکت ثبت‌شده، دریافت و مدیریت صحیح BN نقش تعیین‌کننده‌ای در اعتبار، شفافیت و موفقیت فعالیت اقتصادی شما دارد. از ثبت‌نام اولیه تا گسترش حساب‌های مالیاتی، اصلاح اطلاعات، و استفاده از BN برای استخدام قانونی، هر مرحله نیازمند دقت، شناخت مقررات و تعامل مؤثر با CRA است.
تیم ویکی ویزا کانادا با هدف توانمندسازی مخاطب فارسی‌زبان، این مقاله را با تمرکز بر کاربردهای عملی، تفاوت‌های ساختاری، و نکات کلیدی تهیه کرده تا مسیر شما در راه‌اندازی و توسعه بیزنس در کانادا هموارتر شود. اگر همچنان پرسشی دارید یا نیاز به مشاوره تخصصی در زمینه مهاجرت کاری و ثبت کسب‌وکار دارید، کارشناسان ویکی ویزا آماده همراهی شما هستند.